3 chiến lược đầu tiên: Xác định hình thức buổi học phù hợp, Xác định mục tiêu học tập rõ ràng, và Tạo ra bối cảnh và các cơ hội tương tác đã được Công giới thiệu ở Phần 1. Hôm nay, chúng ta hãy cùng tìm hiểu 3 chiến lược còn lại: Lựa chọn các hoạt động để tối đa học viên có thể tham gia, Kết thúc buổi học bằng lời kêu gọi hành động và Tạo tài liệu cho giảng viên, trợ giảng và người tham gia.
4. Lựa chọn các hoạt động để tối đa học viên có thể tham gia
Khi bạn đã tạo tiền đề cho sự tương tác, điều quan trọng là phải duy trì nó. Hãy nhớ rằng, sự tương tác không đơn thuần chỉ vì mục đích tương tác. Sự tương tác thu hút người tham gia vào quá trình học tập của chính họ.
Bạn nên đặt mục tiêu thiết kế hoạt động thu hút người học khoảng 3-5 phút một lần. Tần suất này giữ cho người học trung vào những gì họ cần học. Nó cũng giúp họ không cảm thấy buồn chán hoặc bị phân tâm bởi những gì đang diễn ra xung quanh.
Một trong những lợi thế lớn nhất của lớp học trực tuyến là có nhiều công cụ sẵn có để thu hút người học vào quá trình học tập của họ. Khi thiết kế, hãy sử dụng các công cụ nền tảng để thu hút người học và sử dụng khả năng sáng tạo của bạn để thiết kế các hoạt động tương tác độc đáo.
Lưu ý:
Nếu bạn có quá nhiều nội dung đến mức không thể tương tác 3-5 phút một lần thì bạn có thể có đang thực hiện một bài thuyết trình thay vì một chương trình đào tạo. Bạn có thể cần phải thiết kế lại chương trình của mình để lấy người học làm trung tâm.
Sử dụng các công cụ của nền tảng
Trước tiên, bạn hãy tìm hiểu và nghiên cứu các công cụ của nền tảng. Tìm hiểu xem có thể sử dụng công cụ nào cho từng hoạt động: trò chuyện, thăm dò ý kiến, chỉ báo trạng thái, vẽ, bảng trắng, chia sẻ tệp, duyệt web, video, ghi chú, chia nhóm,.... Những công cụ phổ biến này có sẵn trong các nền tảng trực tuyến cho phép người học có rất nhiều cách tương tác khác nhau.
Ví dụ: nếu bạn sử dụng tài liệu giấy hoặc tài liệu điện tử, hãy yêu cầu học viên “raise hand” (giơ tay) khi hoàn thành bài tập. Khi đặt câu hỏi, hãy hướng dẫn người tham gia trả lời trong cuộc trò chuyện. Khi khảo sát nhóm, hãy tạo các câu hỏi thăm dò đầy thử thách để kiểm tra kiến thức hoặc để người học suy nghĩ.
Phát huy sự sáng tạo
Hãy phát huy sự sáng tạo của bạn khi thiết kế các hoạt động cho lớp học trực tuyến. Ví dụ: nếu bạn muốn mỗi học viên trả lời một câu hỏi đầy thách thức, bạn có thể yêu cầu mọi người thay phiên nhau trả lời một cách thú vị. Bạn có thể nhập tên của ai đó trong cuộc trò chuyện, yêu cầu họ trả lời, sau đó yêu cầu họ chọn người tiếp theo bằng cách nhập tên tiếp theo trong cuộc trò chuyện, v.v. cho đến khi mọi người đã được chọn. Hoặc đặt những bức ảnh độc đáo lên màn hình, yêu cầu mỗi người chọn một bức ảnh bằng con trỏ chuột, rồi hiển thị câu hỏi bên dưới mỗi bức ảnh.
Một ví dụ khác về sự sáng tạo là thay vì chỉ đặt câu hỏi đánh giá trong cuộc thăm dò ý kiến (poll), hãy tạo ra một cuộc thi nhóm. Chia nhóm thành các đội và mời họ nhanh chóng tạo tên nhóm (họ có thể sử dụng tính năng trò chuyện hoặc nói chuyện bằng lời nói).
Hoặc sử dụng trò chuyện riêng tư (private chat) để phân công các cặp. Hãy cho mỗi người biết đối tác của họ là ai và cho phép họ sử dụng trò chuyện riêng tư để kết nối với nhau, cùng trả lời một câu hỏi thảo luận. Hoạt động này mang đến cho mọi người tham gia cơ hội tham gia vào cuộc trò chuyện nhóm.
Lưu ý:
Hãy nhớ rằng mục đích của những bài tập tương tác này là nhằm nâng cao việc học và đạt được các mục tiêu. Các hoạt động không chỉ làm cho buổi học trở nên "vui vẻ". Thay vào đó, các hoạt động này nên góp phần giúp người học học một kỹ năng mới hoặc thay đổi hành vi của họ trong công việc.
5. Kết thúc buổi học bằng lời kêu gọi hành động
Giả sử chương trình đào tạo có mục tiêu học tập là mang lại kết quả liên quan đến công việc, lớp học trực tuyến sẽ giúp người tham gia áp dụng những gì họ đã học. Một sự kết thúc mạnh mẽ có thể giúp hoàn thành mục tiêu này.
Một cách để kết thúc là giúp người tham gia áp dụng trực tiếp nội dung vào tình huống công việc thực tế. Ví dụ: Nếu người học đã học được cách đàm phán thỏa thuận với khách hàng thì hãy yêu cầu họ tự tạo tài liệu hỗ trợ công việc để ghi nhớ các mẹo đàm phán.
Một cách khác để kết thúc một buổi học là yêu cầu người tham gia lập kế hoạch hành động ngay lập tức. Họ sẽ làm gì ngay lập tức? Họ sẽ làm gì vào tuần tới? Tháng tiếp theo? Bằng cách dành thời gian để lên kế hoạch cho các bước tiếp theo, họ sẽ có nhiều khả năng đạt được chúng hơn. Người tham gia có thể thực hiện việc này một mình hoặc theo cặp để tăng tính trách nhiệm. Để có trách nhiệm cao hơn nữa, người tham gia có thể được yêu cầu báo cáo lại các mục hành động của họ cho người quản lý hoặc báo cáo lại cho người điều phối.
6. Tạo tài liệu cho giảng viên, trợ giảng và người tham gia.
Khi bạn thiết kế một lớp học trực tuyến tương tác cao, điều quan trọng là không được bỏ qua các tài liệu cần thiết. Giảng viên, trợ giảng và người học cần có tài liệu giúp lớp học được triển khai khóa học dễ dàng và hiệu quả hơn. Những tài nguyên này bao gồm:
Hướng dẫn cho giảng viên và trợ giảng (Facilitator & Producer Guides)
Hướng dẫn của giảng viên & trợ giảng bao gồm thông tin tổng quan về nội dung, mục tiêu học tập, hướng dẫn rõ ràng cho các hoạt động và thông tin thiết lập cho chương trình.
Các hướng dẫn có thể được soạn thảo cho mỗi giảng viên, người điều phối cách "nói", "đặt câu hỏi" và các hoạt động. Hoặc hướng dẫn có thể là những điểm nổi bật hoặc danh sách có đánh dấu đầu dòng.
Hướng dẫn phải bao gồm đủ thông tin để từng hoạt động diễn ra theo kế hoạch của người thiết kế, cùng với các ghi chú về thời gian và những lưu ý khác.
Hướng dẫn liên quan đến nền tảng dạy học
Hầu hết các hoạt động của lớp học trực tuyến sẽ cần hình ảnh và các hoạt động trực tuyến để tương tác với học viên. Ví dụ, một hoạt động thảo luận nên có một slide với các câu hỏi thảo luận. Một hoạt động đố vui cần có câu hỏi thăm dò ý kiến. Và một hoạt động trên bảng trắng tương tác cần có các mục được lập kế hoạch trước, được tạo và lưu trên bảng. Ngoài ra, video hoặc các nội dung đa phương tiện khác cần được chuẩn bị trước và lưu ở định dạng tệp tương thích. Trong hầu hết các trường hợp, những mục này nên được chuẩn bị trước khi buổi học bắt đầu.
Một số nền tảng cho phép các bạn thiết kế và lưu trữ trước các hoạt động này. Các nền tảng khác có thể chỉ cho phép các hoạt động được thiết lập trong thời gian thực, khi bắt đầu lớp học. Dù bằng cách nào, các hoạt động này cần phải được tính đến trong thiết kế chương trình.
Tài nguyên học tập của người học
Người học sẽ được hưởng lợi từ việc có tài liệu tham khảo liên quan đến nội dung. Tài liệu này có thể là tài liệu được gửi trước cho người học hoặc được gửi tại lớp học thông qua tính năng chia sẻ tệp trong nền tảng.
Tài liệu dành cho người tham gia không nên chỉ là bản sao các ghi chú hoặc slide của người hướng dẫn. Các slide sẽ không hữu ích cho việc tham khảo sau giờ học của người tham gia.
Một lựa chọn tốt hơn là tạo một tài liệu hữu ích cho người tham gia, có thể hỗ trợ công việc của họ. Cung cấp tài nguyên, thủ thuật, kỹ thuật, nội dung và thông tin mà họ sẽ thực sự sử dụng trong công việc.
—
Vậy là trong 2 bài viết, Công đã chia sẻ với bạn 06 chiến lược rất hiệu quả và đơn giản mà bạn có thể áp dụng ngay lập tức trong việc thiết kế và triển khai lớp học trực tuyến tương tác cao.
Bạn hãy viết vào phần bình luận của bài viết này về một chiến lược bạn rất tâm đắc và sẽ áp dụng ngay vào trong thực tế nhé.
Đỗ Thành Công
Certified Instructional Design & Virtual Training, ATD
Co-founder, Vietnam Learning Design Group
Nguồn tham khảo cho bài viết: Virtual Training Basics, Cindy Hugget & ATD books
Comments